Partnerbijdrage
Een ongeluk zit in een klein hoekje, soms ook op de werkvloer. Daar zitten u en uw werknemer niet op te wachten. Zeker niet als de werknemer letsel oploopt en u daarvoor aansprakelijk stelt. Hoe werkt zo’n aansprakelijkstelling?
Wat houdt werkgeversaansprakelijkheid in?
De wet biedt werknemers de mogelijkheid de werkgever aansprakelijk te stellen voor schade die zij lijden bij de uitoefening van het werk. Het uitgangspunt is dat de werkgever moet zorgen voor een veilige werkplek en daarvoor die maatregelen treft die in redelijkheid van hem verwacht mogen worden. Deze maatregelen komen voort uit de wetgeving (bijvoorbeeld de arbeidsomstandighedenwet), maar ook uit normen die in het maatschappelijk verkeer gebruikelijk zijn.
Zorgplicht
Deze zorgplicht staat centraal bij de beantwoording van de vraag of de werkgever aansprakelijk is voor de schade van de werknemer. Voldoet de werkgever niet aan zijn zorgplicht? Dan staat de aansprakelijkheid in beginsel vast, tenzij de werkgever kan aantonen dat de door werknemer geleden schade een gevolg is van opzet of bewuste roekeloosheid.
Hoewel het in eerste instantie aan de werknemer is om aan te tonen dat hij als gevolg van het uitvoeren van zijn werk schade lijdt, moet u als werkgever bewijzen dat u aan uw zorgplicht heeft voldaan. Bij een terechte aansprakelijkstelling moet u de werknemer naast de door hem geleden materiële schade ook immateriële schade (bijvoorbeeld lichamelijk of psychisch letsel) vergoeden.
Zorgplicht in de praktijk
In een recente uitspraak van het Gerechtshof Amsterdam stond de zorgplicht van de werkgever centraal in een zaak van een dakdekker. Die was tijdens zijn werkzaamheden van een ladder gevallen, met knieletsel als gevolg. Bij de kantonrechter in eerste aanleg werd de werkgever aansprakelijk gehouden voor dit ongeval en veroordeeld tot betaling van de geleden schade van de werknemer. In hoger beroep kwam het Gerechtshof voorlopig tot een ander oordeel. Het Hof verwijst daarbij naar feiten, die ook bij de werknemer algemeen bekend moeten zijn als hij van een ladder afdaalt. Van de werknemer mag verwacht worden dat hij weet hoe hij veilig van een ladder kan komen. Het is daarom niet noodzakelijk dat de werkgever hiervoor instructies geeft. Zo ver gaat de zorgplicht van de werkgever in ieder geval niet.
Wel speelt er in deze specifieke kwestie nog de vraag of de werknemer tijdens het afdalen van de ladder zijn handen vol had met gereedschap of niet. De werkgever ontkent dit en stelt dat het feitelijk onmogelijk is om zonder je vast te houden een ladder te beklimmen of af te dalen. Het Hof gaat hierin mee, maar geeft de werknemer de gelegenheid om alsnog de raadsheren ervan te overtuigen dat hij met volle handen de ladder afdaalde.
Belangrijk aandachtspunt
Om ervoor te zorgen dat u aan uw zorgplicht voldoet, moet u allereerst uw veiligheidsmaatregelen in overeenstemming brengen met de bestaande wet- en regelgeving voor veiligheid op de werkvloer. Daarnaast kunnen er zich ook omstandigheden voordoen die niet direct zijn terug te vinden in de wetgeving. Ook voor deze omstandigheden is het verstandig uw personeel te waarschuwen voor deze risico’s en hen te instrueren wat u op dat moment van hen verwacht. Een schriftelijke vastlegging van deze instructies helpt u daarbij om de bewijslast in aansprakelijkheidskwesties in uw voordeel te beslechten. Laat u hierbij zo nodig adviseren door een specialist.
Geert Rouwet
Jurist arbeidsrecht
