“De lantaarnpalen moeten wel blijven branden als onze elektrische vrachtwagens opladen” | Groeien met grenzen dialoog

Een gelauwerde topondernemer die al ruim anderhalf decennium aan de top staat van een logistieke gigant, in een regio waarin de burgemeester na ruim tien jaar het stokje weldra overdraagt. Reden genoeg om voor de serie Groeien met Grenzen af te reizen naar Noordoost-Brabant voor een gesprek met Frank Verhoeven (DGA Vos Logistics) en Wobine Buijs-Glaudemans (burgemeester Oss). “De overheid moet geen dingen opleggen die ze zelf niet doet.”

Op het moment van spreken, begin mei, staat iedereen in Oss en omgeving op scherp nadat enkele dagen geleden een gigantische brand ontstond in een distributiecentrum. Desondanks zijn zowel burgemeester Buijs als topman Verhoeven aanwezig. Laatstgenoemde heeft zelf ook een bedrijfspand vlakbij de brand.

Van de energietransitie tot het werven van personeel: er staat veel te gebeuren. Burgemeester Buijs voorziet schaarste en energieproblemen, wat problematisch kan zijn voor ondernemers. Ze benadrukt het belang van een goed ondernemersklimaat in Oss: “We realiseren ons hier goed dat onze welvaart voornamelijk van ondernemers komt.” Daarmee is ook meteen de toon gezet door de burgemeester, want ondernemers heeft ze hoog in het vaandel staan.

Over de Groeien met grenzen dialoog

Onze samenleving vraagt om perspectief en dialoog. We staan voor grote uitdagingen en zitten vast. Voor oplossingen moeten we samenwerken, grenzen overstijgen en creatief zijn. Met de Groeien met grenzendialoog neemt VNO-NCW Brabant Zeeland het initiatief.

In deze serie gesprekken tussen bedrijfsleven en overheid bouwen wij bruggen. Om elkaars perspectief te zien en te ontdekken wat wél mogelijk is. Als eerste partij zetten wij ondernemers en burgemeesters op deze manier met elkaar aan tafel. Want we zien dat het tijd is voor andere oplossingen een andere  aanpak en een ander gesprek dan dat we tot nu toe gewend zijn.

Waardering en uitdagingen

Die waardering voelen ondernemers. Toch staan precies zij voor enorme uitdagingen. “De energietransitie is heel belangrijk, maar ik zit gevangen tussen twee kanten,” legt Verhoeven uit. “Aan de ene kant willen we heel graag verduurzamen; daar zijn we al sinds 2010 mee bezig. Anderzijds is het praktisch en economisch gezien niet haalbaar. We passen regels toe op nationaal en regionaal niveau die veel verder gaan dan Europees is vastgelegd, maar we moeten ook de effecten ervan overwegen. Veel transportondernemers zijn geïnteresseerd in elektrische vrachtauto’s, maar kiezen uiteindelijk toch voor diesel als dit veel goedkoper blijkt te zijn. Dat is echt een dilemma waarvoor ik nog geen oplossing heb.”

Integrale aanpak

De wil om te verduurzamen is er dus, maar de uitvoering blijkt complexer dan gedacht. “Alle sectoren én huishoudens moeten van fossiele brandstoffen af. Maar dit kan niet allemaal tegelijk. Bedrijven krijgen geen nieuwe elektriciteitsaansluitingen, burgers moeten dure warmtepompen aanschaffen en de vraag naar elektrische auto’s neemt af. Sommige sectoren maken makkelijker die overstap, maar als bedrijf en sector zijn wij zijn volledig afhankelijk van transport. Operationeel en financieel lukt het ons nog niet om volledig duurzaam te werken, hoe graag we dat ook willen.”

Maar Verhoeven blijft optimistisch en geeft aan wat zou helpen: “De situatie vraagt om een integrale aanpak, met bijvoorbeeld een zero-emissiedeltaplan. Laat regelgeving in lijn zijn met wat praktisch haalbaar is.” Hij vervolgt: “Dan kan de winkel openblijven tijdens de verbouwing én boeken we met elkaar resultaten. Het goederenvervoer kan op korte termijn prima uit de voeten met biodiesel, waarmee 90% CO2 emissie wordt gereduceerd. In de tussentijd kunnen truckfabrikanten werken aan betaalbare zero-emissie vrachtwagens en energiebedrijven aan de laadinfrastructuur.”

Ieder speelt zijn eigen rol

In die regelgeving en praktische haalbaarheid ziet hij kansen. “De overheid, samenleving en het bedrijfsleven vormen samen de economie. Het is cruciaal dat iedereen zijn eigen rol vervult. Bestuurders moeten zorgen voor infrastructuur, ruimte en energie, zodat ondernemers hun werk kunnen doen. Ik kan wel honderd elektrische vrachtwagens de weg op sturen, maar dat mag niet betekenen dat de lantaarnpalen uitgaan, zodra die vrachtwagens aan de stekker gaan.” Het veiligstellen van voldoende energievoorziening moet dan ook de hoogste prioriteit hebben. “Dat heeft voordelen voor alle betrokken partijen.” Hij wijst ook naar de overheid die soms keuzes maakt die niet overeenkomen met hun eigen beleid. Burgemeester Buijs begrijpt die frustratie: “Ik vind het belangrijk dat de overheid zelf doet wat ze van anderen verlangt. Dat kun je niet alleen bij anderen neerleggen.”

Overeenkomsten zoeken in plaats van verschillen

Volgens Verhoeven heeft deze manier van handelen ook een negatieve invloed op het publieke humeur. “Elke uitdaging lijkt uit te groeien tot een crisis, wat het vertrouwen van burgers ondermijnt.” Hij is tevreden met het regionale beleid en voelt zich zeker gehoord, maar ziet dat maatschappelijke ontwikkelingen uitdagingen met zich meebrengen. “Het lijkt erop alsof men steeds meer zoekt naar verschillen in plaats van overeenkomsten. Ik maak me zorgen, omdat we niet genoeg moed tonen om duidelijke keuzes te maken en de consequenties te accepteren. Het energieverbruik blijft een groot probleem door het spanningsveld tussen haalbaarheid en regelgeving. Dit is een echte uitdaging waar we allemaal mee te maken hebben. Er wordt teveel gesproken en te weinig gedaan.”

Gat tussen mensen dichten

Burgemeester Buijs vat de turbulente tijd samen: “De democratie heeft regels gekregen en betekent niet langer ‘ik heb vrijheid en krijg mijn zin’. Alle ontevredenheid wordt nu op het bordje van de overheid gelegd.” Ze benadrukt het belang van het voeren van feitelijke gesprekken: “We moeten het groeiende gat dichten tussen mensen die het goed hebben en degenen die het moeilijk hebben of schulden hebben. Hoe eerder we problemen signaleren, hoe beter.”

Wil om te werken

Ondernemers spelen hierin een cruciale rol door welvaart en werkgelegenheid te bieden. Ze moeten echter wel de ruimte krijgen om dit te kunnen doen. Volgens Verhoeven zitten beperkingen meer in het systeem dan in de mensen zelf: “We hebben mensen nodig, ook als ze geen cv kunnen schrijven. Het gaat om de wil om te werken. Soms worden mensen bij voorbaat afgekeurd, bijvoorbeeld omdat ze vanwege gebrekkig Nederlands geen cv kunnen opstellen. Dat is een gemiste kans, bij mij is een perfect cv niet nodig. En als vervoer een probleem is; ik stuur wel een busje om ze op te halen en thuis af te zetten.”

Buijs onderschrijft dit volledig: “Als we mensen verwelkomen, moeten ze bijdragen aan de samenleving. Dat bevordert hun integratie. Hoe meer ze met collega’s praten, hun weg leren kennen en zich betrokken voelen, hoe beter ze zijn voorbereid op een toekomst in Nederland. Scholing en werk zijn de beste manieren om te integreren.”

“Mensen werken voor Frank, en wonen bij mij”

Ook hier zijn er raakvlakken tussen beide partijen. Dat wordt nog duidelijker als Buijs haar visie uitlegt. “Mensen die voor Frank werken, wonen bij mij,” zegt Buijs. “Samen moeten we ervoor zorgen dat ze een gezond leven leiden. Dit geldt voor iedereen, ook voor arbeidsmigranten. Ik wil dat mensen het geld dat ze hier verdienen, ook hier uitgeven en integreren in verenigingen en andere sociale structuren. Dat is essentieel voor onze samenleving.”

Verhoeven sluit zich hierbij aan en benadrukt dat het belangrijk is om voor zijn personeel te zorgen, ook buiten het werk. “We hebben de verantwoordelijkheid om onze werknemers fatsoenlijk te huisvesten. Uiteindelijk bereiken we dit samen. Hoewel ik primair let op prestaties tijdens werktijd, realiseer ik me dat een werknemer in totaal meer niet- dan wel werkt. Daar moeten we iets mee doen.”

Vragen of meer informatie?

Neem contact op met Tijmen Bergen, manager communicatie, bergen@vnoncwbrabantzeeland.nl, 06-59922422.