Arbeidsmarkt en onderwijs
De Nederlandse overheid wil participatie op de arbeidsmarkt verder vergroten en meer werknemers inkomens- en bestaanszekerheid bieden. Toch werken de regels die hiervoor worden opgetuigd in sommige gevallen averechts. VNO-NCW Brabant Zeeland ziet de zorgen hierover groeien bij ondernemers. De tijd en kosten die werkgevers moeten besteden om aan alle wetgeving te voldoen zijn omvangrijk. Hierdoor is het voor een gemiddeld mkb-bedrijf soms ronduit risicovol om werkzoekenden een (vaste) baan te bieden. Terwijl het juist deze bedrijven zijn die voor méér bestaanszekerheid kunnen én willen zorgen. Twee ondernemers delen hun visie en zoeken naar oplossingen: waar moet het nieuwe kabinet mee aan de slag?
Kosten tot € 240.000 per jaar
Het Kabinet heeft recentelijk onderzoek laten doen naar regeldruk. Afhankelijk van de branche en bedrijfsgrootte blijkt dat er voor een gemiddeld mkb-bedrijf maar liefst 71 tot 93 regelingen gelden waaraan een ondernemer moet voldoen. Ook de kosten die daar bij komen kijken liegen er niet om, want die variëren van € 38.000 tot bijna € 240.000 per jaar. Het rapport stelt dat het grootste deel van de regeldrukkosten wordt veroorzaakt door een beperkt aantal wettelijke verplichtingen, specifiek op het gebied van ontslag bij niet functioneren, ziekte, arbeidsongeschiktheid en arbeidsmarkt. Het gaat dan bijvoorbeeld over twee jaar loondoorbetaling bij ziekte. Een andere conclusie is dat de kosten per werknemer voor kleinere mkb-ondernemers hoger is dan voor de grotere ondernemers. Dit bevestigd de signalen die VNO-NCW Brabant Zeeland ontvangt van haar leden.
Intrinsiek gemotiveerd
Rob Jansen, CEO bij Chain Logistics: “Als sociaal bedrijf bieden wij kansen voor kansarmen. Daar steken we graag onze nek voor uit. Dat betekent dat we met onze medewerkers kijken naar het oplossen van schuldenproblematiek, uitdagingen op het gebied van huisvesting en andere problemen die het goed functioneren van een medewerker in de weg kunnen staan. Dat vraagt van ons om veel maatwerk en van instanties om daarin mee te denken. Maar ik zie dat, naast onszelf, veel bedrijven zijn intrinsiek gemotiveerd om dit wél te doen
‘’Helaas werkt de huidige arbeidswetgeving daar niet echt aan mee. Wanneer je als werkgever iemand in een kwetsbare positie – die volgens de overheid niet valt onder een speciale doelgroep – een kans wil bieden, komen er verschillende risico’s op je bordje.’’ Jansen geeft een voorbeeld. ‘’Je hebt als werkgever nagenoeg geen mogelijkheden om invloed uit te oefenen als een samenwerking onsuccesvol verloopt.’’ De grootste zorg van Jansen zit bij langdurig verzuim: ‘’Zeker wanneer dit door de werknemer ongeoorloofd wordt gebruikt. Dit soort voorbeelden zijn helaas te veel, ook in mijn omgeving. Je denkt als mkb-er dan toch twee keer na bij het aanbieden van een vast contract. Kan ik zo’n situatie financieel dragen wanneer het misloopt? Het zijn dan juist díe sollicitanten, diegene die het meest geholpen zouden zijn met wat vastigheid, waarbij bedrijven een vast contract niet kunnen óf durven bieden. We zouden als bedrijf graag meer ruimte willen om dat toch te kunnen blijven doen.’’
Bedrijf gezond houden
Dat vraagt ook om vertrouwen vanuit de overheid in ondernemers. Jansen: ‘’Besef dat wij het goede voorhebben met onze mensen, maar ook wendbaarheid moeten hebben om ons bedrijf gezond te houden. We zijn écht bereid om iedereen die gemotiveerd is bij ons aan de slag te laten gaan, van chronisch zieke jongeren, ouderen en mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Maar, om dat voor ons haalbaar te maken zal beleid aangepast moeten worden. Laat de werkgever niet opdraaien voor alle goede bedoelingen wanneer een situatie onverhoopt misloopt. Het beeld bij de politiek dat bedrijven deze financiële risico’s best kunnen dragen, omdat ‘de winsten tegen de plinten klotsen’, daar moeten we echt vanaf. Voor de meeste mkb-bedrijven is dit gewoon echt niet de realiteit. Winsten investeren we om als bedrijf relevant te blijven en voor werkgelegenheid te blijven zorgen. Ik hoop dat politiek Den Haag ook daar meer aandacht voor krijgt.’’
Gevolgen zijn wrang
Raymond Kouwenberg, directeur-eigenaar van Schoonmaakbedrijf KLIEN uit Breda, herkent zich in de voorbeelden van Jansen. Net als Rob Jansen staat hij bekend als sociaal ondernemer. ‘’Een goede werkgever staat midden in de samenleving en pal tussen zijn mensen. Heb je geen luisterend oor voor je medewerkers en geef je ze geen ruimte om zichzelf te ontwikkelen, dan komen of blijven ze niet meer bij je werken.’’ Toch vraagt Kouwenberg zich af of het met de huidige wetgeving nog aantrekkelijk is om werkgever te zijn.
Volgens Kouwenberg moet je als werkgever aan ongelofelijk veel regels voldoen. Tegelijkertijd vraagt hij zich af wie de werkgever hiertegen beschermd.
“De gevolgen van deze regeldruk zijn wrang. Want terwijl we als Nederland juist willen werken aan bestaanszekerheid en een samenleving waarin iedereen mee kan doen, durven werkgevers vanwege een opeenstapeling aan verplichtingen dus níet iedereen meer een kans te geven. De tijdsinvestering en financiële risico’s zijn voor een mkb-er soms simpelweg te groot. Kijk naar mijn eigen onderneming. Wij boden werkelijk iedereen een kans, maar daar zijn we daar nu anders over gaan nadenken. We zijn gedwongen ons harder en zakelijker op te stellen, dat kan toch niet de bedoeling zijn?’’
Positief benaderen
De uitdaging is bekend bij politici en ministeries, toch wordt hier volgens Kouwenberg nog niets aan gedaan. “Ik verwacht dat dit probleem in 2024 nóg groter gaat worden. Veranderingen gaan vooralsnog één kant op: nog risicovoller en nog onvoorspelbaarder. Als werkgeverschap op den duur te risicovol wordt, levert dat schade op voor de arbeidsmarkt. Zo denk ik dat een groot gedeelte van alle tijdelijke- en flexcontracten een gevolg is van de kosten die nu bij werkgevers liggen. Als we kansarmen meer bestaanszekerheid willen bieden zou het kabinet daar werk van moeten maken.’’ In andere EU-landen worden deze kosten meer collectief gedragen. Kouwenberg noemt als een van de oplossingsrichtingen het Scandinavisch model van ‘flexicurity’. ‘’Ik denk dat we met zo’n model, waarin er minder risico’s bij werkgevers liggen, meer mensen zekerheid zouden kunnen bieden. Werkgevers zijn dan eerder geneigd zijn hun werknemers een vaste aanstelling te geven. Benader het positief, ga ervanuit dat werkgevers graag goede krachten aan hen willen binden!’’
Tweede Kamerverkiezingen 2023
De keuzes die worden gemaakt in de nationale politiek hebben grote impact op het Brabantse en Zeeuwse bedrijfsleven. In aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen op 22 november 2023 wil VNO-NCW Brabant Zeeland ervoor zorgen dat de belangen van ondernemers in onze provincies goed worden meegenomen.
Lees hier ons manifest
In ons manifest lees je de standpunten van het Brabantse en Zeeuwse bedrijfsleven op het gebied van Arbeidsmarkt & Onderwijs, Infrastructuur & Ruimte en Milieu & Duurzaamheid. Per standpunt doen bovendien concrete beleidsvoorstellen aan het nieuwe kabinet. Maar hoe kijken de verschillende politieke partijen naar deze onderwerpen? Wij maakten een analyse, zodat je in een overzicht de voor ondernemers relevante standpunten bij elkaar hebt.
Vragen?
Neem contact op met Anne Deelen, belangenbehartiger arbeidsmarkt
deelen@vnoncwbrabantzeeland.nl
06-24359180
