De Hoge Raad deed recent uitspraak in de Deliveroo-zaak. De centrale vraag was of de maaltijdbezorgers van Deliveroo zzp’ers of werknemers zijn. Maakt u gebruik van zzp’ers? Dan heeft dit arrest voor u mogelijk impact.
Tekst: Iris van Rooij, Jurist arbeidsrecht bij ABAB Legal
In 2018 besloot Deliveroo eenzijdig om de arbeidsovereenkomsten van maaltijdbezorgers niet meer te verlengen. De bezorgers kregen wel de mogelijkheid om het werk te verrichten als zzp’er. Volgens de vakbond Federatie Nederlandse Vakbeweging (FNV) was er feitelijk nog steeds sprake van een arbeidsovereenkomst, omdat er een gezagsverhouding bestond. FNV zette een procedure in gang.
Het Hof nam in zijn oordeel de criteria voor het bestaan van een arbeidsovereenkomst mee, namelijk: loon, arbeid en gezag. Zo vindt het Hof dat er inderdaad sprake is van betaling van loon, omdat de beloning van de maaltijdbezorgers eenzijdig wordt bepaald door Deliveroo. Ook is er een gezagsverhouding aanwezig. Het bezorgen van maaltijden is de kernactiviteit van Deliveroo (inbedding) en behoeft weinig instructies. Daarentegen geeft het systeem dat werd gebruikt Deliveroo veel controlemogelijkheden. De maaltijdbezorgers kregen wel de mogelijkheid om zelf te bepalen wanneer zij het werk wilden verrichten en er was een beperkte mogelijkheid tot vervanging.
Nadat de rechtbank FNV in eerste instantie al in het gelijk stelde, bevestigde ook het Gerechtshof Amsterdam dat de relatie tussen Deliveroo en haar maaltijdbezorgers juridisch moet worden behandeld als een arbeidsovereenkomst.
Het Hof benoemde in zijn uitspraak dat de bezorgers de mogelijkheid kregen om zelf te bepalen wanneer gewerkt werd. Ze hoefden de arbeid ook niet persoonlijk te verrichten, wat eigenlijk niet duidt op een arbeidsovereenkomst. Ondanks deze argumenten meent het hoogste rechtscollege dat het Hof op basis van alle andere feiten en omstandigheden mocht aannemen dat er wel sprake is van een arbeidsovereenkomst. Aanvullend op de overwegingen van het Hof benoemt de Hoge Raad dat Deliveroo een ongevallenverzekering had afgesloten voor de bezorgers. Deze verzekering werd ook betaald door Deliveroo. Daarnaast was de beloning ontoereikend om als zelfstandige een verzekering voor arbeidsongeschiktheid en werkloosheid af te sluiten. Om de arbeidsrelatie te kwalificeren, zijn volgens de Hoge Raad en het Hof dus alle omstandigheden van belang.
Deze uitspraak heeft grote gevolgen voor Deliveroo, omdat werknemers hierdoor achterstallige loonbetalingen kunnen vorderen. Daarnaast kan de Belastingdienst naheffingen voor de werknemersverzekeringen opleggen aan Deliveroo. Het arrest van de Hoge Raad bevestigt dat de vraag of u als organisatie een relatie heeft met een zzp’er of een werknemer, sterk afhankelijk is van de specifieke feiten en omstandigheden. Het is aan de Europese en Nederlandse wetgever hier nader invulling aan te geven. Naar aanleiding van deze uitspraak adviseren wij om u juridisch bij te laten staan als u gebruik wilt maken van zzp’ers.
Voor de inhoud en organisatie van onze Academy bijeenkomsten, masterclasses en communities voor ondernemers en bij de uitvoering van bepaalde dossiers werken we samen met vaste partners. Door deze samenwerking kunnen we gebruikmaken van de kennis, ervaring en faciliteiten van deze bedrijven.